Tinus Vermeersch

Als een verwonderde ontdekkingsreiziger schept Tinus Vermeersch in zijn tekeningen en sculpturen een bizarre wereld, bevolkt door vreemde dieren en zonderlinge figuren. De tekeningen hebben door hun formaat, het kleurgebruik, de manier van voorstellen en de signatuur van de kunstenaar veel weg van de typische volksprentjes uit de zestiende of zeventiende eeuw. Wat er echter wordt afgebeeld is veel moeilijker te plaatsen: wezentjes die op kleine monstertjes lijken, kunnen evengoed figuren met rituele maskers zijn; duinheuvels schijnen te veranderen in levende schepsels; kubusvormige monolieten duiken op in verwilderde landschappen; zonderlinge figuurtjes hanteren een stok als ritueel object of om de natuurelementen te trotseren; …

De kunstenaar lijkt met zijn werk iets te willen vastleggen wat hij eigenlijk niet begrijpt, iets wat buiten onze eigen leefwereld bestaat en waarvoor we dus nog geen beeldtaal hebben ontwikkeld. Tinus Vermeersch gebruikt in zijn manier van kijken naar het onbekende heel bewust een westerse blik, alsof hij als eerste en enige een nieuwe wereld heeft ontdekt. De onhandigheid die daarmee gepaard gaat, geeft de tekeningen een mysterieus en wereldvreemd karakter. Het formaat bevestigt de onzekerheid waarmee de kunstenaar omgaat met het vreemde: het is geen retorische of trefzekere representatie van de realiteit, maar wel het trachten te vatten van bepaalde dingen via de kleine ‘schetsen’. Uit dit onbegrip voor het gebeuren ontstaat de verbeelding.

Hoewel er duidelijke relaties ontstaan tussen de tekeningen onderling, vertellen ze geen verhaal en functioneren ze evenmin als illustraties. Hun waarde ligt op een ander niveau: het is de spanning die ontstaat tussen de artificiële elementen en de dramatische of onheilspellende voorstelling van het landschap en de wolken die de tekeningen zo vreemd en bijzonder maken. Uit dit spanningsveld ontstaat het gevoel van onbehagen die we ervaren wanneer we de wereld van Tinus Vermeersch ontdekken. De figuren krijgen zo ook een veel complexere betekenis dan dat ze een loutere herneming van middeleeuwse groteske illustraties zouden zijn.

Wat veelvuldig terugkomt, zijn de ondefinieerbare handelingen van de personages: door de schijnbare zinloosheid ervan hebben ze iets humoristisch. Die humor wordt echter schrijnend en existentialistisch getint wanneer men meer werk ziet van Tinus Vermeersch. Ook in zijn recente sculpturen zet hij de beeldtaal verder die hij ontwikkelde in zijn tekeningen. Sommige ervan worden driedimensionale minilandschapjes waarin menselijke wezens aanwezig zijn. Hun betekenis of rol binnen het geheel blijft echter open en onvatbaar. Hoe verder men doordringt en verdwaalt in de wereld van Tinus Vermeersch, hoe meer men geconfronteerd wordt met de vele interpretatiemogelijkheden. Het plezier van het kijken naar zijn werk wordt zo dermate intens dat het een dwingende en beklijvende kijkervaring wordt.

Tanguy Eeckhout, 5 november 2007